Aleksander Łukaszenka

Prezydent Białorusi, rządzi krajem od 1994 roku, już cztery kadencje.

Urodzony w 1954 roku w miejscowości Kopyś pod Orszą w obwodzie witebskim. W 2010 roku zmienił datę urodzin z 30 na 31 sierpnia.

Matka przez większość swojego życia pracowała w kołchozie jako dojarka. Informacji o ojcu brak. Sam Łukaszenka powiedział kiedyś, że zginął on w czasie II wojny światowej.
Marzył o studiach dziennikarskich, ale ostatecznie ukończył wydział historii Instytutu Pedagogicznego w Mohylewie (1975).

Zajmował głównie stanowiska partyjno-ideologiczne w różnych instytucjach w Mohylewie. Chciał kierować kołchozem, w tym celu ukończył zaocznie Akademię Rolniczą w Gorkach. W 1987 roku stanął na czele jednego z najbardziej zacofanych sowchozów w Szkłowie – „Haradziec”, gdzie dawał w dzierżawę grunty, pomieszczenia i sprzęt. W zamian rolnicy oddawali część plonów do kołchozu, a resztę dzielili między sobą. O tej swojej metodzie napisał książkę „Haradzieckie lekcje”.

W czasie, gdy pracował w rolnictwie, wszczęto przeciwko niemu postępowanie karne za pobicie mechanika. Zamknięto ją, gdy Łukaszenka został wybrany do Rady Najwyższej XII kadencji i korzystał z immunitetu poselskiego.

Sowchozem kierował do 1994 roku. W parlamencie od 1993 stał na czele komisji antykorupcyjnej (dosł. komisją ds. badania aktywności struktur komercyjnych działających przy agencjach rządowych). Głównym wynikiem pracy komisji było odwołanie Stanisława Szuszkiewicza ze stanowiska przewodniczącego Rady Najwyższej.

W wyborach prezydenckich w 1994 roku brał udział jako kandydat niezależny. Po zwycięstwie wszedł w konflikt z parlamentem. Jednym z punktów spornych stało się referendum w 1995 roku, które Łukaszenka jednak przeprowadził, kiedy wcześniej za pomocą milicji oczyścił siedzibę parlamentu z posłów prowadzących strajk głodowy. Wyniki referendum nie zostały uznane na Zachodzie, co stało się początkiem konfliktu ze światem.

Od 1995 roku dążył do zbliżenia z Rosją, po dwóch latach podpisał z Borysem Jelcynem porozumienie o utworzeniu Państwa Związkowego. W 1996 roku zainicjował referendum, wskutek którego znacznie rozszerzył zakres kompetencji prezydenckich. Wtedy zaczęło się brutalne tłumienie protestów opozycji, a od 1997 – aresztowania najbardziej aktywnych jego przeciwników, czworo z nich zaginęło bez wieści.

Dążył do podpisania z Rosją umowy w sprawie utworzenia wspólnego państwa, którym miałby rządzić jeden prezydent.
W 2004 roku zorganizował referendum, które pozwoliło mu rządzić krajem dłużej niż przez dwie kadencje prezydenckie. Wyniki wszystkich wyborów prezydenckich, które miały miejsce po 1994 roku, nie zostały uznane przez społeczność międzynarodową, a towarzyszyły im masowe protesty Białorusinów. Szczególnie brutalnie spacyfikowano ostatnie wybory w 2010 r.

Łukaszenka regularnie ma zakaz wjazdu do USA i krajów UE. W 2008 roku poprosił o pomoc znanego PR-managera Timothy’ego Bella, autora udanych kampanii wyborczych premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher, który doprowadził do poprawy międzynarodowego wizerunku wielu krajów. Białoruś prowadziła bardziej ostrożną politykę zagraniczną, a Łukaszenka na oficjalne wizyty zaczął zabierać ze sobą najmłodszego, nieślubnego syna Kolę. Razem odwiedzili papieża Benedykta XVI. W 2009 roku nie przedłużono umowy z brytyjskim ekspertem.

Łukaszenka nigdy nie rozwiódł się z żoną Haliną Żałniarowicz, z którą nie mieszka od 1994 roku. Ma z nią dwóch synów: Wiktora (asystent prezydenta ds. bezpieczeństwa narodowego) i Dźmitryja (prezes prezydenckiego klubu sportowego).